KOMPOZYCJA KWIATOWA PRZEDMIOTEM PRAWA AUTORSKIEGO
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Czy zatem utworem może być kompozycja kwiatowa w naszym ogrodzie?
Twórca aranżacji ogrodowej np. kwietnika – jeśli tylko jego kompozycja będzie przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalonym w jakiejkolwiek postaci – jak najbardziej uzyska ochronę wynikającą z prawa autorskiego.
Bez znaczenia pozostaje fakt, iż elementy składające się na utwór (całość kompozycji) zmieniają się pod wpływem czynników zewnętrznych np. opadów deszczu, letniego słońca. Warunki atmosferyczne mogą oczywiście wpływać na efekt końcowy kompozycji ogrodowej, jednak nie ma to znaczenia dla możliwości przypisania jej ochrony prawno-autorskiej. To bowiem twórca kompozycji decyduje o kolorystyce poszczególnych elementach składających się na całość kompozycji, gatunkach i rodzajach wykorzystanych roślin oraz ich rozmieszczeniu. Okoliczność, iż siły przyrody ingerują w ustalony przez twórcę kształt kompozycji i oddziałują na stabilność jej utrwalenia, pozostaje bez znaczenia dla możliwości objęcia tego typu utworu ochroną prawno-autorską. Brak stabilności utrwalenia utworu nie wyklucza bowiem jego ustalenia.
Kompozycja kwiatowa, która została ustalona w jakiejkolwiek postaci – choćby nietrwałej, ale w sposób umożliwiający osobom trzecim poza twórcą zapoznać się z jej treścią – podlega ochronie autorskiej.
Dlatego też ikebana będzie mogła posiadać status utworu w rozumieniu prawa autorskiego.
Wsparciem dla tej argumentacji znajdziemy także w orzecznictwie Sądu Najwyższego np. w wyroku z dnia 25.04.1973 r., sygn. akt I CR 91/73. Zdaniem Sądu Najwyższego „utwór artystyczny staje się przedmiotem prawa autorskiego już wtedy, kiedy następuje jego ustalenie, tj. gdy przybierze jakąkolwiek postać, choćby nietrwałą, jednak o tyle stałą, żeby treść i cechy utworu wywierały efekt artystyczny. Kompozycje z kwiatów odpowiadają temu wymaganiu. Dlatego niedozwolone jest ich odtwarzanie bez zgody autora, między innymi sposobem fotograficznym, do innego użytku niż własny użytek osobisty, a w szczególności – do użytku związanego z osiągnięciem korzyści materialnej”.
KOMPOZYCJA KWIATOWA PRZEDMIOTEM PRAWA AUTORSKIEGO