Tag: COVID-19

PRACE ZARZĄDU ON-LINE

PRACE ZARZĄDU ON-LINE

Posted by CONTRAHENDO on

PRACE ZARZĄDU ON-LINE

W obliczu aktualnej sytuacji związanej z rozprzestrzenieniem się wirusa SARS CoV-2, wywołującego chorobę nazwaną COVID-19, oraz obowiązujące restrykcje Ustawodawca podjął decyzje o znowelizowaniu regulacji odnoszących się do działania organów spółek. Zmiany dotyczą między innymi możliwości udziału w posiedzeniach zarządu oraz podejmowaniu uchwał przez jego członków przy wykorzystywaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Implementacja przewidzianych instrumentów, ma na celu usprawnienie oraz uelastycznienie funkcjonowania organów spółek handlowych. Regulacja ta stanowi jednocześnie odpowiedź na oczekiwania przedsiębiorców związane z koniecznością wyposażenia organów spółki w możliwość obradowania i podejmowania uchwał na odległość, co aktualnie wymusza również dynamiczny rozwój technik komunikowania się.

Ustawa z dnia z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 568) dalej zwana „ustawą COVID-19” do art. 208 k.s.h. wprowadza § 51 – 53, które w sposób transparentny określają nowe reguły funkcjonowania zarządu. Warunkiem skorzystania z tych instrumentów jest brak przeciwnego uregulowania w umowie spółki. W przypadku gdy rzeczony dokument wyłącza możliwość komunikacji zdalnej wówczas nie jest ona możliwa.

Podkreślenia wymaga, iż Ustawodawca nie uregulował w sposób szczegółowy środków, z których organ winien korzystać przy realizacji swoich zadań. Wobec czego przy wykonywaniu nowych uprawnień zastosowanie znajdą wszelkie dostępne środki techniczne. Jako przykłady mogą posłużyć: wideokonferencje i telekonferencje, komunikatory internetowe oraz wirtualne pokoje spotkań. Koniecznością jednak jest umożliwienie uczestnikom równoczesnego prowadzenia dyskusji oraz oddania głosu. Sprecyzowanie zasad korzystania z środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość bądź trybu pisemnego powinno zostać szczegółowo ujęte w regulaminie funkcjonowania zarządu. W przypadku sporządzania reguł ralizacji uprawnień zawartych w art. 208 § 51 – 53 k.s.h. należy mieć na względzie, nie tylko schemat funkcjonowania zarządu, lecz również wszelkie związane z nim kwestie techniczne.

Podkreślenia wymaga, iż przed nowelizacją regulacje zawarte w k.s.h. w szczególności art. 222 § 4 oraz 388 § 3 przewidywały możliwość wykorzystania trybu pisemnego oraz środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość wyłącznie dla podejmowania uchwał rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki z o.o. oraz rady nadzorczej spółki akcyjnej, ale tylko wówczas, gdy przewidywała to umowa spółki albo statut.

Aktualnie Ustawodawca, poza wspomnianymi powyżej organami nadzoru umożliwił działanie przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość również członkom zarządu. W związku z czym, należy uznać, iż nowelizacja daje możliwość stworzenia schematu uczestnictwa w posiedzeniach zarządu i organu nadzoru bez fizycznej obecności ich członków. Są oni uprawnieniu do:

  1. udziału w posiedzeniu zarządu przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość,
  2. podejmowania uchwał w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość,
  3. udziału w podejmowaniu uchwał zarządu, oddając swój głos na piśmie za pośrednictwem innego członka zarządu, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Zgodnie z art. 208 k.s.h. wskazać należy, iż Uchwały zarządu mogą być powzięte, jeżeli wszyscy członkowie zostali prawidłowo zawiadomieni o posiedzeniu zarządu oraz zapadną one z uwzględnieniem bezwzględnej większości głosów. Jednocześnie niezbędnym do prawidłowego przeprowadzenia posiedzenia bez fizycznej obecności członków zarządu jest zapewnienie uczestnikom odpowiedniej infrastruktury sprzętowej, właściwego potwierdzenia ich tożsamości oraz odpowiedniego poziom bezpieczeństwa. Spółka musi zatem zapewnić odpowiednią infrastrukturę techniczną i oprogramowanie pozwalające na bezpieczne oddanie głosu, możliwość niebudzącej wątpliwości jego identyfikacji, ale też na wykluczenie dokonania więcej niż jednego aktu głosowania w danej sprawie.

PRACE ZARZĄDU ON-LINE

PRACE ZARZĄDU ON-LINE

TARCZA ANTYKRYZYSOWA 3

TARCZA ANTYKRYZYSOWA 3.0. A KARY UMOWNE i ZALICZKI

Posted by CONTRAHENDO on

TARCZA ANTYKRYZYSOWA 3.0. A KARY UMOWNE i ZALICZKI

 

Szykują się kolejne zmiany w zakresie tarczy antykryzysowej. Rząd pracuje nad nowym pakietem związanym z przeciwdziałaniem rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-COV-2. Kolejna nowelizacja dotyczy między innymi przepisów odnoszących się do rynku zamówień publicznych.

W zapowiadanym projekcie jako niezwykle istotne jawi się uzupełnienie przepisów dotyczących możliwości zmiany umów z wykonawcami w odpowiedzi na zdarzenia wywołane epidemią COVID-19. Projekt przewiduje, że aneksowanie kontraktów nie będzie już tylko możliwością, z której Strony będą mogły fakultatywnie skorzystać, lecz obowiązkiem. Możliwością modyfikacji zostanie objęty między innymi termin wykonania, sposób realizacji, zakres prac oraz wysokość i sposób wypłaty wynagrodzenia.

Nowym rozwiązaniem jest również ograniczenie dopuszczalności dokonywania potrąceń kar umownych zastrzeżonych na wypadek niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy w czasie obowiązywania stanu epidemii oraz przez okres 90 dni od dnia jego ustania. Powyższe dotyczy także dochodzenia przez zamawiających zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Jednocześnie w celu zabezpieczenia potencjalnych roszczeń zamawiającego zawieszony zostanie bieg terminu przedawnienia roszczeń z tytułu kar umownych oraz terminu ważności zabezpieczenia należytego wykonania umowy.

Znaczącymi zmianami, które w istotny sposób zwiększą płynność finansową firm są także: obowiązek wypłaty wynagrodzenia w częściach lub w formie zaliczek, uchylenie obowiązku wnoszenia wadium w postępowaniach o szacunkowej wartości powyżej progów unijnych, jak również obniżenie dopuszczalnej wysokości zabezpieczenia.

Ponadto, projekt ma na celu umożliwienie działalności Krajowej Izby Odwoławczej, która aktualnie z uwagi na regulacje związane z epidemią koronawirusa praktycznie nie funkcjonuje, bowiem od dnia 16 marca 2020 r. przed organem tym nie odbywają się jawne rozprawy, co ma bezpośredni wpływ na możliwość kontynuowania przetargów, w których wniesiono odwołania.

Wszystkie wskazane rozwiązania zawarte w nowelizacji podyktowane są koniecznością: odblokowania Krajowej Izby Odwoławczej, ułatwienia realizacji przetargów w warunkach epidemii COVID-19, jak również wsparcia wykonawców w realizacji zamówień publicznych.

 

TARCZA ANTYKRYZYSOWA 3.0. A KARY UMOWNE i ZALICZKI

OBOWIĄZEK INFORMOWANIA KONTRAHENTA

OBOWIĄZEK INFORMOWANIA KONTRAHENTA O WPŁYWIE COVID-19 NA WYKONANIE UMOWY

Posted by CONTRAHENDO on

OBOWIĄZEK INFORMOWANIA KONTRAHENTA O WPŁYWIE COVID-19 NA WYKONANIE UMOWY

Zgodnie z art. 15r ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374) Strony umowy w sprawie zamówienia publicznego mają obowiązek niezwłocznego, wzajemnego informowania się o wpływie okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte wykonanie zawartej umowy, o ile taki wpływ wystąpił lub może wystąpić. Strony umowy potwierdzają ten wpływ dołączając do informacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, oświadczenia lub dokumenty, które mogą dotyczyć w szczególności:

  • nieobecności pracowników lub osób świadczących pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy, które uczestniczą lub mogłyby uczestniczyć w realizacji zamówienia;
  • decyzji wydanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego lub działającego z jego upoważnienia państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, nakładających na wykonawcę obowiązek podjęcia określonych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych;
  • poleceń lub decyzji wydanych przez wojewodów, ministra właściwego do spraw zdrowia lub Prezesa Rady Ministrów, związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o których mowa w art. 11 ust. 1-3;
  • wstrzymania dostaw produktów, komponentów produktu lub materiałów, trudności w dostępie do sprzętu lub trudności w realizacji usług transportowych;
  • innych okoliczności, które uniemożliwiają bądź w istotnym stopniu ograniczają możliwość wykonania umowy;
  • okoliczności, o których mowa w pkt 1-5, w zakresie w jakim dotyczą one podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy.

Każda ze stron umowy może żądać przedstawienia dodatkowych oświadczeń lub dokumentów potwierdzających wpływ okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte wykonanie tej umowy.

Strona umowy na podstawie otrzymanych oświadczeń lub dokumentów, w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania, przekazuje drugiej stronie swoje stanowisko, wraz z uzasadnieniem. Jeżeli strona umowy otrzymała kolejne oświadczenia lub dokumenty, termin liczony jest od dnia ich otrzymania.

Zamawiający, po stwierdzeniu, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19 mogą wpłynąć lub wpływają na należyte wykonanie umowy może w uzgodnieniu z wykonawcą dokonać zmiany umowy w szczególności przez:

  • zmianę terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowe zawieszenie wykonywania umowy lub jej części;
  • zmianę sposobu wykonywania dostaw, usług lub robót budowlanych;
  • zmianę zakresu świadczenia wykonawcy i odpowiadającą jej zmianę wynagrodzenia lub sposobu rozliczenia wynagrodzenia wykonawcy – o ile wzrost wynagrodzenia spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekroczy 50% wartości pierwotnej umowy.

Jeżeli umowa w sprawie zamówienia publicznego zawiera postanowienia korzystniej kształtujące sytuację wykonawcy, do zmiany umowy stosuje się te postanowienia, z zastrzeżeniem, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19, nie mogą stanowić samodzielnej podstawy do wykonania umownego prawa odstąpienia od umowy.

Jeżeli umowa w sprawie zamówienia publicznego zawiera postanowienia dotyczące kar umownych lub odszkodowań z tytułu odpowiedzialności za jej niewykonanie lub nienależyte wykonanie z powodu oznaczonych okoliczności, strona umowy przedstawia wpływ okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte jej wykonanie oraz wpływ okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19, na zasadność ustalenia i dochodzenia tych kar lub odszkodowań, lub ich wysokość.

Wykonawca i podwykonawca, po stwierdzeniu, że okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19, mogą wpłynąć lub wpływają na należyte wykonanie łączącej ich umowy, która jest związana z wykonaniem zamówienia publicznego lub jego części, uzgadniają odpowiednią zmianę tej umowy, w szczególności mogą zmienić termin wykonania umowy lub jej części, czasowo zawiesić wykonywanie umowy lub jej części, zmienić sposób wykonywania umowy lub zmienić zakres wzajemnych świadczeń.

W przypadku dokonania zmiany umowy, jeżeli zmiana ta obejmuje część zamówienia powierzoną do wykonania podwykonawcy, wykonawca i podwykonawca uzgadniają odpowiednią zmianę łączącej ich umowy, w sposób zapewniający, że warunki wykonania tej umowy przez podwykonawcę nie będą mniej korzystne niż warunki wykonania umowy przez wykonawcę.

Reasumując:

  • wprowadzono nowe obowiązki na strony obowiązującej umowy w sprawie zamówienia publicznego, związane ze skutkami wystąpienia COVID-19. Podstawowym obowiązkiem jest niezwłoczne, wzajemne poinformowanie się stron o okolicznościach, które wywierają lub mogą wywrzeć wpływ na należyte wykonanie umowy. Takiemu poinformowaniu powinny towarzyszyć dokumenty potwierdzające ten wpływ. Mogą to być zarówno dokumenty wystawione przez podmioty zewnętrzne (np. kopie decyzji administracyjnych organów sanitarnych lub ogólnie administracji publicznej, jeżeli możliwe jest ich dostarczenie), jak i oświadczenia własne stron. Ustawodawca wskazał otwarty katalog takich dokumentów;
  • obowiązek poinformowania spoczywa na obydwu stronach umowy, a nie tylko na wykonawcy. Zamawiający może poinformować o wyłączeniu z eksploatacji obiektów, urządzeń lub budynków, wykonawca z kolei o absencji pracowników lub współpracowników. Zarówno forma przekazywanych dowodów, jak i sposób ich przekazywania jest całkowicie pozostawiony woli stron, ustawodawca w tym zakresie nie narzuca żadnych ograniczeń;
  • obowiązek wykazania wpływu okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na realizację umowy. Brak jest ograniczeń dowodowych w tym zakresie, co oznacza, że zmawiający może według własnego uznania żądać dodatkowych informacji i dokumentów;
  • 14 dni (kalendarzowych) od dnia otrzymania informacji do dokumentów na przekazanie stanowiska, wraz z uzasadnieniem. Przekazanie kolejnych dokumentów przedłuża wskazany termin o kolejne 14 dni, co może się powtarzać wielokrotnie, bez ustawowych ograniczeń. Należy podkreślić, iż ten ustawowy termin ma charakter instrukcyjny, zaś jego przekroczenie nie skutkuje żadnymi sankcjami;

do zamawiającego należy decyzja, czy zgromadzony materiał dowodowy wskazuje na wpływ skutków pandemii na należyte wykonanie umowy. Jeżeli stwierdzi, iż wpływ ten jest znikomy albo nie ma go w ogóle, nie podejmuje żadnych działań a sama umowa powinna być realizowana zgodnie z jej pierwotnym brzemieniem.

OBOWIĄZEK INFORMOWANIA KONTRAHENTA O WPŁYWIE COVID-19 NA WYKONANIE UMOWY

OBOWIĄZEK INFORMOWANIA KONTRAHENTA O WPŁYWIE COVID-19 NA WYKONANIE UMOWY

OBOWIĄZEK INFORMOWANIA KONTRAHENTA O WPŁYWIE COVID-19 NA WYKONANIE UMOWY

BIEG TERMINU DO ZŁOŻENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI W OKRESIE PANDEMII

BIEG TERMINU DO ZŁOŻENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI W OKRESIE PANDEMII

Posted by CONTRAHENDO on

BIEG TERMINU DO ZŁOŻENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI W OKRESIE PANDEMII

W dniu 8 marca 2020 r. weszła w życie ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych tzw. Tarcza Antykryzysowa.

W dniu 9 kwietnia 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, tzw. Tarczę 2.0. W rzeczonym dokumencie dodano do Tarczy Antykryzysowej nowy przepis, to jest art. 15zzra w brzmieniu:

  1. Jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości dłużnika powstała w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, a stan niewypłacalności powstał z powodu COVID-19, bieg terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 21 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu. Po tym okresie termin ten biegnie na nowo. Jeżeli stan niewypłacalności powstał w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 domniemywa się, że zaistniał z powodu COVID-19.
  1. Jeżeli termin na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości ustalany jest z uwzględnieniem postanowień ust. 1 i wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie złożony przez dłużnika w tym terminie, a brak jest wcześniejszego wniosku o ogłoszenie upadłości, określone przepisami ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe terminy, dla których obliczania znaczenie ma dzień zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości wydłuża się o liczbę dni pomiędzy dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a ostatnim dniem, w którym wniosek ten winien być złożony stosownie do art. 21 ust. 1, lub odpowiednio art. 21 ust. 2a, ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, bez uwzględniania postanowień ust. 1 niniejszego artykułu.

Ustawa trafiła do Senatu, który na dzień 15.04.2020 r. wyznaczył termin swojego posiedzenia.

BIEG TERMINU DO ZŁOŻENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI W OKRESIE PANDEMII

Klauzula rebus sic stantibus

Klauzula rebus sic stantibus

Posted by CONTRAHENDO on

Klauzula rebus sic stantibus

Wobec ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego w związku z wystąpieniem koronawirusa (COVID-19) aktualnym stało się – dla wielu stron stosunków umownych – pytanie o wpływ obecnej sytuacji na realizację obowiązujących umów.

Nie można wykluczyć, iż chcąc zachować płynność finansową, strony stosunków zobowiązaniowych zaczną sięgać do znanej prawu cywilnemu instytucji tzw. klauzuli rebus sic stantibus, celem renegocjacji warunków umowy.

Klauzula rebus sic stantibus przewidziana w art. 3571 k.c. daje podstawę normatywną do wystąpienia z pozwem o ukształtowanie istniejącego stosunku prawnego, poprzez możliwość żądania przed sądem modyfikacji konkretnej umowy bądź nawet jej rozwiązania.

Rzeczony przepis umożliwia sądowi zatem zarówno zmianę treści stosunku prawnego jak również rozwiązanie zobowiązania ze względu na zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności.

Do takiej nadzwyczajnej zmiany stosunków możemy zaliczyć różnego rodzaju klęski żywiołowe, strajki, jak również np. epidemie. Niewątpliwie musi to być okoliczność o charakterze ekstraordynaryjnym (nie mieszcząca się w tzw. normalnym ryzyku kontraktowym) oraz trwałym. Sformułowanie „zmiana stosunków” oznacza, iż nie chodzi o incydentalne, przemijające zakłócenia sytuacji, ale o jej trwałe przeobrażenie. Zdarzenia te nie są objęte ryzykiem umownym oraz charakteryzują się nieprzewidywalnością, a ponadto są obiektywne i niezależne od stron.

Przy czym, aby móc skorzystać z rzeczonej instytucji, nie wystarczy same powołanie się na wystąpienie nadzwyczajnej zmiany stosunków. Wskutek zmiany stosunków musi zaistnieć nadmierna trudność w spełnieniu świadczenia lub groźba rażącej straty.

Zgodnie z art. 3571 k.c. jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Warunkiem zastosowania art. 3571 k.c. jest nie tylko wystąpienie owej nadzwyczajnej okoliczności, lecz również spełnienie dodatkowych przesłanek ustawowych.

Tymi dodatkowymi przesłankami ustawowymi są: wystąpienie nadmiernej trudności w spełnieniu świadczenia albo sytuacja w której spełnienie świadczenia groziłoby jednej ze stron rażącą stratą.

Podkreślenia wymaga, iż nie chodzi więc o zwykłą trudność w spełnieniu świadczenia, lecz o nadmierną trudność. Nie chodzi również o zwykłą stratę lecz stratę kwalifikowaną – rażącą.

Przesłanki te powinny podlegać ścisłej interpretacji. Wynika to z miejsca klauzuli rebus sic stantibus w systemie prawa zobowiązań i jej relacji do innych przepisów dotyczących treści i wykonywania zobowiązań. Punktem wyjścia musi być zawsze zasada wyrażona w art. 354 k.c., to jest pacta sunt servanda, nakazująca dłużnikowi i wierzycielowi wykonanie zobowiązania w sposób zgodny z jego treścią (oraz odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego i istniejącym zwyczajom).

Chcąc skorzystać z klauzuli rebus sic stantibus strona umowy jest zobowiązana do wykazania, iż np. dalsze regulowanie należności wynikających z zawartej umowy z uwagi na obiektywne przyczyny, które zostały wywołane pandemią np. konieczność zawieszenia produkcji, lub zamknięcia lokalu zlokalizowanego w galerii handlowej, doprowadziłoby do nadmiernych trudności albo groziłoby rażącą stratą.

Ponadto musi ona wskazać na związek przyczynowy pomiędzy niemożnością zrealizowania zawartej uprzednio umowy a wystąpieniem nadzwyczajnych okoliczności.

Gdyby więc udało się stronie umowy wykazać wszystkie przesłanki z art. 3571 k.c. sąd mógłby rozważyć obniżenie świadczenia pieniężnego lub odroczenie jego wymagalności na czas, kiedy strona umowy znów będzie mogła bez przeszkód zrealizować umowę. W szczególnych okolicznościach sąd mógłby nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Jednakże nawet wówczas, sąd będzie musiał wziąć pod uwagę również interes drugiej strony umowy. Zgodnie bowiem ze wskazanym powyżej przepisem są może orzec dopiero po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego.

Klauzula rebus sic stantibus