Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)

13 kwietnia 2020 r. mija termin na zgłoszenie przez spółki informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych do tzw. Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR).

Termin ten dotyczy spółek jawnych, komandytowych, komandytowo-akcyjnych, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnych (oprócz spółek publicznych) wpisanych do KRS w dniu utworzenia CRBR, tj. w dniu 13 października 2019 r. Spółki nowo tworzone powinny dokonać zgłoszenia w terminie 7 dni od rejestracji. Obowiązek ten dotyczy również prostych spółek akcyjnych.

Niedopełnienie obowiązku dokonania zgłoszenia w terminie może skutkować karą w wysokości do 1.000.000 złotych.

Zwracamy Państwa uwagę, że ustalenie beneficjentów rzeczywistych w przypadku bardziej skomplikowanych struktur właścicielskich, może wymagać więcej czasu, co może mieć duże znaczenie w związku ze zbliżającym się terminem na dokonanie zgłoszeń.

Co istotne w związku z wystąpieniem pandemii koronawirusa, w sejmie trwają prace w celu przesunięcia terminu z 13.04.2020 r. na 01.07.2020 r. i taką informację Ministerstwo Finansów przekazało za pośrednictwem mediów społecznościowych.

Poniżej znajdziecie Państwo ogólne informacje o Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych:

• Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych powstał na mocy ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
• Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych to rejestr jawny, publicznie dostępny i nieodpłatny;
• spółki jawne, komandytowe, komandytowo-akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne (oprócz spółek publicznych) mają obowiązek zgłaszania do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych, to jest osobach fizycznych, które faktycznie kontrolują daną spółkę (np. faktyczni właściciele spółki na podstawie umowy powiernictwa, gdzie formalnym wspólnikiem w spółce, ujawnionym w rejestrze, jest inna osoba);
• w imieniu spółki zgłoszeń dokonują osoby uprawione do reprezentacji spółki za pośrednictwem strony internetowej utworzonej specjalnie do obsługi Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych;
• zgłoszenie obejmuje dane identyfikacyjne spółki (nazwę, formę organizacyjną, siedzibę, numer KRS i numer NIP) oraz beneficjenta rzeczywistego (imię, nazwisko, PESEL, państwo zamieszkania, informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnień przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu);
• informacje wpisane do rejestru korzystają z domniemania prawdziwości i mogą być przetwarzane bez zgody beneficjenta;
• za złożenie fałszywego oświadczenia grozi odpowiedzialność karna;
• dla nowo powstałych spółek lub w przypadku zmiany danych beneficjenta termin na zgłoszenie wynosi 7 dni od dnia wpisu spółki do KRS-u bądź zaistnienia zmiany.

Zgodnie z informacjami zamieszczonymi przez Ministerstwo Finansów jednym z głównych zadań CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Posiadanie dokładnych i aktualnych danych o beneficjentach rzeczywistych ma kluczowe znaczenie dla zwalczania tych zjawisk, ponieważ uniemożliwia przestępcom ukrycie swojej tożsamości w skomplikowanej strukturze korporacyjnej. Publiczny charakter rejestru, umożliwiający każdemu nieodpłatny dostęp do informacji o beneficjentach rzeczywistych, zapewnia również większą kontrolę informacji przez społeczeństwo obywatelskie oraz przyczynia się do zwiększenia zaufania do rynku finansowego i uczestników obrotu gospodarczego.

Definicja beneficjenta rzeczywistego znajduje się w art. 2 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. 2019 r. poz. 1115, z późn. zm.). 

Beneficjentami rzeczywistymi spółki są:

osoba fizyczna lub osoby fizyczne:

• sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, lub
• w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna;

w przypadku spółki – osoby prawnej, innej niż spółka, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, podlegającym wymogom ujawniania informacji na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadającym im przepisom prawa państwa trzeciego, beneficjentem rzeczywistym spółki jest:

• osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej;
• osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym  spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu;
• osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu;
• osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351), lub
• osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

Ustawa definiuje jeszcze dwa przypadki, w których instytucje obowiązane identyfikują beneficjentów rzeczywistych swoich klientów:

• w przypadku klienta, który jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, wobec którego nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na sprawowanie kontroli nad nim przez inną osobę fizyczną lub osoby fizyczne przyjmuje się, że taki klient jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym;
• w przypadku klienta będącego trustem przyjmuje się, że beneficjentem rzeczywistym jest założyciel, powiernik, nadzorca (jeśli został ustanowiony), beneficjent trustu i/lub inna osoba, która sprawuje kontrolę nad trustem.

Jednak w tych przypadkach informacja o beneficjentach rzeczywistych (trustów i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą) nie jest przekazywana do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych.

W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości pozostajemy do Państwa dyspozycji.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)