Autor: CONTRAHENDO

BIEG TERMINU DO ZŁOŻENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI W OKRESIE PANDEMII

Posted by CONTRAHENDO on 14 kwietnia 2020

BIEG TERMINU DO ZŁOŻENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI W OKRESIE PANDEMII

W dniu 8 marca 2020 r. weszła w życie ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych tzw. Tarcza Antykryzysowa.

W dniu 9 kwietnia 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, tzw. Tarczę 2.0. W rzeczonym dokumencie dodano do Tarczy Antykryzysowej nowy przepis, to jest art. 15zzra w brzmieniu:

Jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości dłużnika powstała w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, a stan niewypłacalności powstał z powodu COVID-19, bieg terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 21 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu. Po tym okresie termin ten biegnie na nowo. Jeżeli stan niewypłacalności powstał w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 domniemywa się, że zaistniał z powodu COVID-19.

Jeżeli termin na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości ustalany jest z uwzględnieniem postanowień ust. 1 i wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie złożony przez dłużnika w tym terminie, a brak jest wcześniejszego wniosku o ogłoszenie upadłości, określone przepisami ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe terminy, dla których obliczania znaczenie ma dzień zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości wydłuża się o liczbę dni pomiędzy dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a ostatnim dniem, w którym wniosek ten winien być złożony stosownie do art. 21 ust. 1, lub odpowiednio art. 21 ust. 2a, ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe, bez uwzględniania postanowień ust. 1 niniejszego artykułu.

Ustawa trafiła do Senatu, który na dzień 15.04.2020 r. wyznaczył termin swojego posiedzenia.

BIEG TERMINU DO ZŁOŻENIA WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI W OKRESIE PANDEMII

TERMIN NA ZGŁOSZENIE WNIOSKU O UPADŁOŚĆ

Posted by CONTRAHENDO on 4 kwietnia 2020

TERMIN NA ZGŁOSZENIE WNIOSKU O UPADŁOŚĆ

Mając na uwadze obecną sytuację epidemiologiczną w kraju i płynące w związku z tym faktyczne ograniczenia w możliwości prowadzenia działalności gospodarczej, wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie czy będzie w stanie przetrwać najbliższe miesiące, czy też należałoby poważnie rozważyć decyzję w przedmiocie ogłoszenia upadłości.

Na ten moment zarówno uchwalony zbiór przepisów tzw. Tarcza antykryzysowa, jak również inne przepisy prawa nie przewidują możliwości zawieszenia terminu na zgłoszenie wniosku o upadłość.

Dla przykładu można wskazać, iż w Niemczech w ramach pakietu wspierającego przedsiębiorców uchwalono przepisy, na mocy których wprowadzono rozwiązanie zawieszające bieg terminu na zgłoszenie wniosku o upadłość. Oczywiście dotyczy to tylko sytuacji, w których niewypłacalność powstała na skutek pandemii koronawirusa. Jeśli przedsiębiorca był wypłacalny w dniu 31 grudnia 2019 r. domniemywa się, że niewypłacalność wywołana została pandemią. Założenie jest taki, iż żaden dobrze funkcjonujący przedsiębiorca nie powinien mieć obowiązku zgłoszenia wniosku o upadłość w przypadku gdy jego sytuacja finansowa pogorszyła się na skutek pandemii koronawirusa. Powyższa możliwość ma za zadanie złagodzić skutki światowej pandemii, tak aby mądrze zarządzane podmioty nie musiały składać wniosków o upadłość, lecz aby przetrwały ten trudny dla gospodarki czas i nadal mogły kontynuować swoją działalność gospodarczą. W Niemczech przesunięto termin na złożenie wniosku o upadłość do 30.09.2020 r. (Corona-Insolvenz-Aussetzungsgesetz).

Prace nad podobnym rozwiązaniem trwają również w Polsce.

TARCZA ANTYKRYZYSOWA

Posted by CONTRAHENDO on 2 kwietnia 2020

TARCZA ANTYKRYZYSOWA

W dniu 1 kwietnia 2020 r. Prezydent podpisał pakiet trzech ustaw składających się na tzw. Tarczę Antykryzysową. Wskazane regulacje mają na celu zmniejszenie negatywnego wpływu epidemii na gospodarkę m.in. poprzez odpowiednie wsparcie przedsiębiorców w walce ze skutkami COVID-19.

Najważniejszą z perspektywy firm jest ustawa z dnia 31 marca 2020 r. „o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw” (Dz.U. z 2020 r. poz. 568). We wskazanej specustawie dot. walki z koronawirusem znalazły się przepisy przewidujące pomoc dla przedsiębiorców, w szczególności: zwolnienie mikrofirm i samozatrudnionych z płacenia ZUS przez 3 miesiące, wypłacanie świadczeń postojowych i dopłat do wynagrodzeń dla pracowników przez państwo oraz regulacje umożliwiające pracodawcom uelastycznić czas pracy w swoich zakładach.

Więcej informacji możecie Państwo znaleźć klikając poniżej:

TARCZA ANTYKRYZYSOWA

ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW ON-LINE

Posted by CONTRAHENDO on 2 kwietnia 2020

ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW ON-LINE

Czy wspólnicy spółki mogą wziąć udział w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej?

Tak. Zgodnie z art. 234¹ k.s.h. wspólnicy spółki mają możliwość wzięcia udział w zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Przepis pozwala na odformalizowanie wymogów uczestnictwa w zgromadzeniach wspólników spółki z o.o. Brak wymogu fizycznego uczestnictwa w miejscu obrad ma szczególne znaczenie dla wspólników mających miejsce zamieszkania albo siedzibę poza miejscem odbywania zgromadzeń. Możliwość ta jest również szczególnie istotna w okresie trwającej pandemii.

Czy określono jak dokładnie powinien wyglądać udział w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej?

Przepis art. 234¹ k.s.h. nie uwzględnia całej złożoności problemu wykorzystania środków komunikacji elektronicznej, zwłaszcza aspektu „technicznego”, pozostawiając stosowne rozwiązania regulaminowi zgromadzenia wspólników oraz praktyce. Znajduje to uzasadnienie tak w tempie rozwoju technologii tego rodzaju, jak i braku podstaw dla wykorzystywania przepisów prawa jako miejsca szczegółowego opisywania technologii już istniejących.

W jaki sposób można wprowadzić możliwość udziału w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej?

Uczestnictwo w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków elektronicznych zgodnie z art. 234¹ § 1 k.s.h. jest możliwe, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej. Tak więc jeśli w umowie Spółki wprost nie wskazano, że taka forma odbywania zgromadzeń jest niedopuszczalna, wówczas zarząd jak najbardziej może podjąć decyzję o przeprowadzeniu zgromadzenia w trybie on-line.

O udziale w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej postanawia zwołujący to zgromadzenie. Osoba uprawniona do podjęcia decyzji w przedmiocie umożliwienia udziału w zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej oraz sposobów tego udziału powinna mieć na względzie interes spółki oraz uprawnienia korporacyjne wspólników.

Czy z odbytego zgromadzenia wspólników należy sporządzić protokół?

Tak. Ze zgromadzenia wspólników, w którym na mocy postanowień umowy spółki, biorą udział wspólnicy przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, należy sporządzić protokół na ogólnych zasadach ustalonych w art. 248 § 2 k.s.h., z tą tylko różnicą, że tacy wspólnicy nie muszą podpisywać listy obecności.

W jaki sposób wspólnik może uczestniczyć w zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej?

Nadmienić należy, że art. 234¹ § 1 k.s.h. nie ustanawia zamkniętego katalogu, natomiast z jego treści wynika, że wspólnicy mogą uczestniczyć w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poprzez:

dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym wszystkich osób uczestniczących w zgromadzeniu wspólników, w ramach której mogą one wypowiadać się w toku obrad zgromadzenia wspólników, przebywając w innym miejscu niż miejsce obrad zgromadzenia wspólników,
wykonywanie osobiście lub przez pełnomocnika prawa głosu przed lub w toku zgromadzenia wspólników.

Podkreślenia, jednakże wymaga, że zgromadzenie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej nadal jest zgromadzeniem odbywanym w jednym fizycznym miejscu. W takim przypadku przewodniczy mu jedna osoba, wykonująca uprawnienia porządkowe wobec wszystkich uczestników, a protokołowanie obrad należy do jednego protokolanta, który powinien także utrwalić sprzeciwy czy istotne wypowiedzi osób biorących udział w zgromadzeniu w trybie elektronicznym.

Czym jest dwustronna komunikacja w czasie rzeczywistym?

Dwustronna komunikacja w czasie rzeczywistym zapewnia śledzenie obrad z możliwością jednoczesnego udostępnienie treści dokumentów okazywanych lub tworzonych w czasie zgromadzenia oraz wypowiadania się udziałowców przebywających w innym miejscu. Dzięki temu mogą oni aktywnie uczestniczyć w obradach, wyrażając swoje stanowisko w dyskusji, formułować projekty uchwał, zgłaszać wnioski porządkowe, itp. Wspólnik w ten sposób uczestniczący w zgromadzeniu nie oddaje natomiast głosu.

W jaki sposób wspólnik może wykonywać prawo głosu za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej?

Najpełniejszym sposobem uczestnictwa w zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej jest przewidziana w art. 234¹ § 1 pkt 2 k.s.h. możliwość wykonywania prawa głosu, osobiście lub przez pełnomocnika. W takim przypadku wspólnik uczestniczący w zgromadzeniu on-line nie może zostać powołany do pełnienia funkcji na zgromadzeniu, np. przewodniczącego.

Należy mieć również na względzie, iż odbycie zgromadzenia z możliwością wykonywania głosu przez wspólników nakłada na Spółkę powinność zapewnienia takich rozwiązań technologicznych, które pozwolą na przeprowadzenie wiarygodnego i bezpiecznego głosowania.

W jaki sposób należy określić szczegółowe zasady udziału w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej?

Zgodnie z art. 234¹ § 3 określenie szczegółowych zasad udziału w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystywaniu środków komunikacji elektronicznej aktualnie powinno zostać uregulowane w formie regulaminu. Dopełnienie powyższych formalności spoczywa na Radzie nadzorczej, zaś w jej braku na wspólnikach spółki. Przyjęcie regulaminu w każdym przypadku następuje w drodze uchwały. Dla wykonania nowego obowiązku rada nadzorcza może skorzystać ze świeżo wprowadzonych rozwiązań w postaci możliwości powzięcia uchwały przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, ewentualnie trybu pisemnego. W przypadku wspólników spółki z o.o. art. 234¹§ 3 k.s.h. wskazać należy, że uchwała wspólników może zostać powzięta bez odbycia zgromadzenia, jeżeli wspólnicy reprezentujący bezwzględną większość głosów wyrażą na piśmie zgodę na treść tego regulaminu.

Jakie warunki należy spełnić podczas komunikacji elektronicznej?

W razie dopuszczenia do udziału w zgromadzeniu za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, na podstawie regulaminu zgodnie z art. 234¹ § 3 k.s.h. uczestnictwo powinno podlegać tylko takim wymogom i ograniczeniom, jakie są niezbędne dla realizacji dwóch celów, w postaci identyfikacji wspólników oraz zapewnienia bezpieczeństwa komunikacji elektronicznej.

Podkreślenia wymaga, iż pomimo brzmienia przepisu, który wskazuje jedynie na możliwość wprowadzenia określonych wymogów i ograniczeń, należy uznać, że skorzystanie z takich środków jest obowiązkiem spółki. Ma to na celu weryfikację osób głosujących oraz ochronę przed ingerencją osób nieuprawnionych

W jaki sposób wspólnicy mogą przeprowadzić głosowanie tajne za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej?

Nadmienić należy, iż przepisy zezwalające na udział w zgromadzeniu wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, także po zmianach wprowadzonych w związku z COVID-19, nie regulują zagadnienia tajności głosowania. Mając na względzie powyższe oraz aktualne brzmienie przepisów koniecznym jest przyjęcie, że w przypadku głosowania nie zostaje uchylony wymóg tajności wynikający z art. 247 § 2 k.s.h., jak również prawo żądania przeprowadzenia głosowania tajnego. Spółka powinna wówczas zapewnić środki techniczne umożliwiające zachowanie poufności głosu. Obecnie na rynku istnieją komercyjne rozwiązania techniczne umożliwiające odbycie tajnych głosowań.

W jaki sposób należy zwołać zgromadzenie wspólników?

Zwołując zgromadzenie wspólników w trybie on-line należy mieć na względzie fakt, że zgodnie z nowo dodanym art. 238 § 3 k.s.h. w przypadku, gdy udział w zgromadzeniu wspólników następuje przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, w zawiadomieniu należy dodatkowo zamieścić informacje o sposobie uczestniczenia w tym zgromadzeniu, wypowiadania się w jego trakcie, wykonywania na nim prawa głosu oraz wniesienia sprzeciwu od podjętej wówczas uchwały bądź uchwał. Ponadto w przypadku, gdy treść zaproszenia na zgromadzenie miałaby być wysłana również w formie elektronicznej należy pamiętać o warunkach ustanowionych w art. 238 § 1 k.s.h. Zgodnie ze wskazanym przepisem, zawiadomienie może być wysłane wspólnikowi pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane.

ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW ON-LINE

ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW

ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW ON-LINE

Klauzula rebus sic stantibus

Posted by CONTRAHENDO on 29 marca 2020

Klauzula rebus sic stantibus

Wobec ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego w związku z wystąpieniem koronawirusa (COVID-19) aktualnym stało się – dla wielu stron stosunków umownych – pytanie o wpływ obecnej sytuacji na realizację obowiązujących umów.

Nie można wykluczyć, iż chcąc zachować płynność finansową, strony stosunków zobowiązaniowych zaczną sięgać do znanej prawu cywilnemu instytucji tzw. klauzuli rebus sic stantibus, celem renegocjacji warunków umowy.

Klauzula rebus sic stantibus przewidziana w art. 357¹ k.c. daje podstawę normatywną do wystąpienia z pozwem o ukształtowanie istniejącego stosunku prawnego, poprzez możliwość żądania przed sądem modyfikacji konkretnej umowy bądź nawet jej rozwiązania.

Rzeczony przepis umożliwia sądowi zatem zarówno zmianę treści stosunku prawnego jak również rozwiązanie zobowiązania ze względu na zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności.

Do takiej nadzwyczajnej zmiany stosunków możemy zaliczyć różnego rodzaju klęski żywiołowe, strajki, jak również np. epidemie. Niewątpliwie musi to być okoliczność o charakterze ekstraordynaryjnym (nie mieszcząca się w tzw. normalnym ryzyku kontraktowym) oraz trwałym. Sformułowanie „zmiana stosunków” oznacza, iż nie chodzi o incydentalne, przemijające zakłócenia sytuacji, ale o jej trwałe przeobrażenie. Zdarzenia te nie są objęte ryzykiem umownym oraz charakteryzują się nieprzewidywalnością, a ponadto są obiektywne i niezależne od stron.

Przy czym, aby móc skorzystać z rzeczonej instytucji, nie wystarczy same powołanie się na wystąpienie nadzwyczajnej zmiany stosunków. Wskutek zmiany stosunków musi zaistnieć nadmierna trudność w spełnieniu świadczenia lub groźba rażącej straty.

Zgodnie z art. 357¹ k.c. jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Warunkiem zastosowania art. 357¹ k.c. jest nie tylko wystąpienie owej nadzwyczajnej okoliczności, lecz również spełnienie dodatkowych przesłanek ustawowych.

Tymi dodatkowymi przesłankami ustawowymi są: wystąpienie nadmiernej trudności w spełnieniu świadczenia albo sytuacja w której spełnienie świadczenia groziłoby jednej ze stron rażącą stratą.

Podkreślenia wymaga, iż nie chodzi więc o zwykłą trudność w spełnieniu świadczenia, lecz o nadmierną trudność. Nie chodzi również o zwykłą stratę lecz stratę kwalifikowaną – rażącą.

Przesłanki te powinny podlegać ścisłej interpretacji. Wynika to z miejsca klauzuli rebus sic stantibus w systemie prawa zobowiązań i jej relacji do innych przepisów dotyczących treści i wykonywania zobowiązań. Punktem wyjścia musi być zawsze zasada wyrażona w art. 354 k.c., to jest pacta sunt servanda, nakazująca dłużnikowi i wierzycielowi wykonanie zobowiązania w sposób zgodny z jego treścią (oraz odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu, zasadom współżycia społecznego i istniejącym zwyczajom).

Chcąc skorzystać z klauzuli rebus sic stantibus strona umowy jest zobowiązana do wykazania, iż np. dalsze regulowanie należności wynikających z zawartej umowy z uwagi na obiektywne przyczyny, które zostały wywołane pandemią np. konieczność zawieszenia produkcji, lub zamknięcia lokalu zlokalizowanego w galerii handlowej, doprowadziłoby do nadmiernych trudności albo groziłoby rażącą stratą.

Ponadto musi ona wskazać na związek przyczynowy pomiędzy niemożnością zrealizowania zawartej uprzednio umowy a wystąpieniem nadzwyczajnych okoliczności.

Gdyby więc udało się stronie umowy wykazać wszystkie przesłanki z art. 357¹ k.c. sąd mógłby rozważyć obniżenie świadczenia pieniężnego lub odroczenie jego wymagalności na czas, kiedy strona umowy znów będzie mogła bez przeszkód zrealizować umowę. W szczególnych okolicznościach sąd mógłby nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Jednakże nawet wówczas, sąd będzie musiał wziąć pod uwagę również interes drugiej strony umowy. Zgodnie bowiem ze wskazanym powyżej przepisem są może orzec dopiero po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego.

Klauzula rebus sic stantibus